De snelste motorsportwebsite van Nederland

Ooit gehoord van een reserveonderdeel voor zelfvertrouwen? Superbikecoureur Bertus Folkertsma gaat in zijn nieuwe column in op mentaliteit en motorsport. Vorige keer heb ik het gehad over een aantal zaken die een rol spelen bij het tot stand komen van een prestatie. Eén, misschien wel de belangrijkste, heb ik toen buiten beschouwing gelaten, namelijk de mentale kracht in de sport. Een goede stuurman is nergens als de concentratie niet goed is of als hij geplaagd wordt door een gebrek aan zelfvertrouwen. Als iedereen fit is en het materiaal in orde heeft, kan het wel of niet goed in je vel zitten het verschil maken.

Bij andere sporten is het al niet anders. De Nederlandse voetbalelf ging het afgelopen WK helemaal uit de bocht in de wedstrijd tegen Portugal. Men kon de spanning blijkbaar niet aan. En hoe bang waren wij niet voor alleen al de gedachte dat een wedstrijd beslist zou moeten worden met het nemen van strafschoppen. Duitsland presteerde in datzelfde WK juist boven verwachting. Onder leiding van bondscoach Jürgen Klinsmann had men daar juist zeer veel aandacht besteed aan het mentale aspect.

“Racing is a mindgame” las ik ergens. Wat te denken van de crash van Rossi tijdens de laatste GP. Was dat zomaar een valpartij? Ik geloof het niet.

Er is inmiddels al heel wat geschreven over de rol van mentaliteit in sport. Eén van de mooiste boektitels vind ik ‘Scoren tussen de oren’. Het boek is geschreven door Peter Paul Moormann, gepromoveerd in de sportpsychologie en nu werkzaam bij de Universiteit te Leiden. Eén van de belangrijkste aspecten die Moormann naar voren brengt is het begrip aandacht. ‘Een sporter die gaat presteren moet op dat moment alleen zijn aandacht richten op dat wat van belang is voor zijn prestatie. Hij moet voor honderd procent gericht zijn op de uitvoering van de taak of vaardigheid die de sport vereist. Met andere woorden, niet afgeleid zijn of afgeleid worden. Dat is de essentie voor het verbeteren van prestaties.’

Ik moet zeggen dat Moormann hier wel gelijk in heeft. Ik hoef alleen de laatste race van dit seizoen (race of the frustrations) maar weer in herinnering te roepen. Eigenlijk wist ik voordat die race begon al dat het niet goed zat. Door de drukte die we hadden gehad in de week voorafgaand aan de race wist ik voordat het licht op groen was gesprongen al dat de race verloren was. Het had allemaal te maken met aandacht, of in mijn geval beter gezegd met het gebrek eraan. Ik was toen al druk bezig met het komende seizoen. Dat was ook belangrijk, om mijn toekomst voor 2007 veilig te stellen, maar het gaat ten koste van de concentratie en scherpte tijdens de race. Als de wedstrijd eenmaal begonnen is hoop je dat het rijden dan vanzelf goed gaat, maar meestal blijkt die hoop ijdel te zijn.

Aandacht speelt natuurlijk ook een grote rol bij het omgaan met afleidingen. Als je op de goede manier met de sport bezig bent raak je niet van slag als de training of de race om wat voor reden dan ook plotseling wordt uitgesteld, als de organisatie slecht is of als er wat anders gebeurt dat gemakkelijk is aan te grijpen om je eigen mindere prestatie te verklaren.

Zelfvertrouwen is uiteraard ook van groot belang. Wat dat betreft las ik in de Volkskrant de volgende leuke passage: ‘Marco Macio Melandri (24) vormt een verhaal apart. Iedereen ziet hem als een absoluut talent. Maar hij is te wisselvallig. Marco heeft een complex mentaal mechaniek, zegt zijn manager Gresini. Ik wou dat ik voor zijn zelfvertrouwen een reserveonderdeel had. In een positieve bui maakt hij het verschil.’

Nu kan ik, in alle bescheidenheid, niet zeggen dat het me daaraan ontbreekt. Toch heeft me dat in het verleden wel parten gespeeld. Ik moet dan even terugdenken aan het seizoen 1997 toen ik in Tolbert mijn eerste en tot nu toe enige poleposition behaalde. Natuurlijk was ik niet van plan om mijn start te verknoeien, maar het ging wel mis. Mijn voorwiel kwam heel snel omhoog en daarmee was het voor mij meteen al gebeurd. Wat toen overigens ook meespeelde was dat ik het absoluut niet wilde verknallen voor Paul Hoogenboom en Leon Tijssen, die dat jaar streden om het kampioenschap. Ik wilde natuurlijk koste wat het kost voorkomen dat ik (één van) beiden zou raken. Ik ben toen uiteindelijk zesde geworden.
Rust rust rust, hoor je vaak zeggen als mensen juist onrustig zijn en snakken naar stilte en ontspanning. Rust is natuurlijk ook van het grootste belang, eigenlijk overal en altijd; rust voor een belangrijk telefoongesprek, rust voor een bespreking, rust tijdens de bespreking, rust wanneer je iemand iets duidelijk wilt maken en rust voor een race.

Het lijkt me goed om hiermee te eindigen en iedereen alvast fijne feestdagen en een gezond en rustgevend 2007 toe te wensen.

Bertus Folkertsma (in samenwerking met Otto Kuipers)